24/4/24

Ιστορική μεταφορά σκόνης

Με διαφορά η πιο έντονη μεταφορά σκόνης που έχω δει προσωπικά στην Αθήνα, η οποία εντάθηκε το απόγευμα στις 23/4/2024. Εντυπωσιακή η σκονόπτωση και η σκονόστρωση από το πρωί της ίδιας ημέρας. Στεγνή εναπόθεση μεγάλων ποσοτήτων παντού σαν πούδρα ή στάχτη. Οι λήψεις έχουν γίνει με κινητό.


 


Ο χάρτης πρόγνωσης σκόνης από το ΕΑΑ:

Πηγή: https://www.meteo.gr/meteomaps/wrf_dust_gr.cfm.


30/1/24

Χιονοεισβολή "Ερμής" με... "τροπικά" χαρακτηριστικά

Αν και η συγκεκριμένη χιονοεισβολή δεν αναμενόταν ως κάτι το ιδιαίτερο για τα πεδινά της ανατολικής ηπειρωτικής χώρας, ωστόσο η αστάθεια που φαινόταν στα προγνωστικά στοιχεία να τη συνοδεύει, ήταν για μία ακόμη φορά εντυπωσιακή. Ένας χαρακτηριστικός "χειμερινός" δείκτης αστάθειας είναι ο TTI (Total Totals Index) ο οποίος ισοφάριζε τιμές "Ελπίδας" (2022). Το 60+ για αυτόν τον δείκτη είναι μια τρομακτική τιμή.

Πηγή: https://www.wetterzentrale.de/de/default.php.

Χιόνια πάντως με δυσκολία θα βλέπαμε κάτω από τα 200-300 m στην καλύτερη και υπό την προϋπόθεση ότι θα υπήρχαν ισχυρά καθοδικά ρεύματα από τις χιονοκαταιγίδες που αναμέναμε τις προμεσημβρινές και μεσημβρινές ώρες της Τρίτης 30/1.

Τα βουνά ήταν χιονισμένα από τη μέση και πάνω κυρίως, από τη Δευτέρα, ενώ την Τρίτη άσπρισαν και λίγο χαμηλότερα.

Εικόνα της χιονισμένης Πεντέλης την Τρίτη το απόγευμα, πίσω από το Αστεροσκοπείο. Πηγή: https://www.meteo.gr/camerasmain.cfm.

Χιονοστρώσεις τουλάχιστον ως και τα 300 m στα δυτικά (από Φίλιππο Κολποδίνο), και ανατολικά ψηλότερα (400-500 m).

Η αστάθεια έφερε μπουμπουνητά και στο λεκανοπέδιο από το πρωί ήδη, ενώ το μεσημέρι μια εντυπωσιακή κατεβασιά με ισχυρά καθοδικά και shelf cloud, έδωσε πρόσκαιρα και λίγες νιφάδες μαζί με το χιονοχάλαζο και τα παγοσφαιρίδια που έπεφταν κατά διαστήματα από το πρωί και στα 100-150 m εντός της Αθήνας.

Πηγή: http://nikaia-davis.meteoclub.gr/.

Εδώ ένα χαρακτηριστικό βίντεο από τα 150 m. της Κυψέλης κατά τη διάρκεια αυτού του εντυπωσιακού περάσματος. 

Εκείνη την ώρα, από τα περίπου 200-250 m. και άνω σημειώθηκαν πρόσκαιρες χιονοπτώσεις, επομένως επρόκειτο για μια μέρα χιονόπτωσης (έστω και πρόσκαιρης) για τα υπερυψωμένα τμήματα του κεντρικού λεκανοπεδίου και του δήμου της Αθήνας (ήτοι 200-250+ m).

Πηγή: https://www.blitzortung.org/el/historical_maps.php.

Σύμφωνα με τη ραδιοβόληση (να πούμε και τα καλά, που είναι ότι η ΕΜΥ παρακολούθησε το φαινόμενο στενά κάνοντας 4 ραδιοβολήσεις ανά ημέρα και ελπίζω και εύχομαι να το δούμε και σε καταιγίδες θερινές και φθινοπωρινές αυτό, διότι τα δεδομένα θα βοηθήσουν ΠΟΛΥ για την πρόγνωση), το επίπεδο παγοποίησης εκείνη την ώρα (12Ζ = 2 ΕΕΤ) ήταν γύρω στα 800 m, ενώ η θερμοκρασία στα 850 hPa μόλις -4.1 βαθμοί Κελσίου.

Πηγή: https://weather.uwyo.edu/upperair/sounding.html.

Η χαμηλότερη θερμοκρασία στα 850 hPa καταγράφηκε στη ραδιοβόληση 00Ζ της 30/1 με -5.5 βαθμούς και η αντίστοιχη στα 500 hPa ήταν -36.3 στη ραδιοβόληση 06Ζ της ίδιας ημέρας.

-----------------------------------------------------------------

17/12/23

Υπερκύτταρο με σίφωνα, αρκετό χαλάζι και αλλεπάλληλες καταιγίδες

--------------------------------------------------------------------------------------

Ήταν πάλι ξημέρωμα 16ης Δεκεμβρίου το 2018 όταν συνέβη κάτι ανάλογο με φέτος. Έτσι και φέτος λοιπόν, μετά από ένα πολύ χλιαρό φθινόπωρο (με εξαίρεση 2 φορές τον Σεπτέμβρη, βλέπε Daniel και Elias), φτάσαμε 9 μέρες πριν τα Χριστούγεννα για να δούμε λίγο... φθινόπωρο, μετά από ένα παρατεταμένο "καλοκαίρι" τον Οκτώβρη και τον Νοέμβρη.

Η ραδιοβόληση του μεσημεριού της 15/12 ήταν αρκετά καλή για Δεκέμβριο μήνα και πολλά υποσχόμενη για βραδινή συνέχεια με το πέρασμα του μετώπου.

Πηγή: http://rawinsonde.com/.

Πηγή: https://www.metoffice.gov.uk/.

Ενώ και τα βραδινά προγνωστικά τεφιγράμματα ήταν εντυπωσιακά (βλέπε οδόγραμμα/οδογράφο) που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να δώσουν και σίφωνα τοπικά (streamwise vorticity ή διαφορετικά ασθενές ΝΑ ρεύμα χαμηλά σταδιακά στρεφόμενο σε ισχυρότερο Ν-ΝΔ ρεύμα ψηλότερα).

Πηγή: https://home.pivotalweather.com/.

Η πρώτη δόση καταιγίδων ήρθε νωρίς το βράδυ γύρω στις 7-8 και έπιασε κυρίως τα πολύ δυτικά του λεκανοπεδίου και τη Δ. Αττική. Βλέπε ακόλουθη φωτογραφία από τον Θάνο Μανώλη.

Το επόμενο πέρασμα είχε κυρίως βροχή που ξεκίνησε γύρω στις 11 το βράδυ, ενώ καταιγίδες είχαμε στις 12 με 1 τα ξημερώματα με ραγδαία βροχή και αρκετό χαλάζι. Στη συνέχεια, ακολούθησε το... "κυρίως πιάτο" με υπερκύτταρο να μπαίνει από τα δυτικά γύρω στις 2 τα ξημερώματα. Πολλή πρασινίλα σε κάθε αστραπή, πολλοί κεραυνοί, αρκετό χαλάζι, μεγάλες ραγδαιότητες. Κάποια στιγμιότυπα ακολουθούν. 

Αυτό που μοιάζει με σιφώνι δεξιά σε κάποιες φωτογραφίες, είναι ένα βραχύβιο funnel (υπήρχε σαφής περιστροφή στα χαμηλά στρώματα που όμως δεν συνεχίστηκε με αποτέλεσμα να διαλυθεί μετά από μερικά λεπτά).







Και το shelf cloud μπαίνει εντυπωσιακά να δώσει το "τελειωτικό χτύπημα" με χαλάζι και πολύ νερό.

Στιγμιότυπο από τον χάρτη εκκενώσεων του blitzortung εκείνη την ώρα.

Πηγή: https://www.blitzortung.org/el/live_lightning_maps.php.

Στιγμιότυπα από το radar του ΕΑΑ σε αυτό το πέρασμα.


Πηγή: https://nowcast.meteo.noa.gr/el/radar/.

Ακόλουθη φωτογραφία από τον Δημήτρη Σαγιάκο (πατήστε στο f για να μεταφερθείτε στη δημοσίευσή του στο Facebook).

Ακόλουθες φωτογραφίες από τον Θανάση Παπαθανασίου (πατήστε στο f για να μεταφερθείτε στη δημοσίευσή του στο Facebook).

Στην περιοχή της Βάρης σημειώθηκε σίφωνας ξηράς, ο οποίος κατέστρεψε μία οικία που βρήκε στο διάβα του! Βάσει των ζημιών, ο σίφωνας μοιάζει να είναι έντασης F1 (η στέγη λείπει ολόκληρη, το μισό σπίτι έχει κομματιαστεί λίγο πιο πέρα, ενώ φαίνονται ακόμη και βαριά αντικείμενα όπως π.χ. ο θερμοσίφωνας, να έχουν παρασυρθεί ή/και διαλυθεί. Επίσης κομμάτια της στέγης βρέθηκαν πάνω σε παρακείμενα καλώδια ηλεκτρισμού). Δείτε την ανάρτηση με τις αντίστοιχες φωτογραφίες από τον Σωτήρη Κακλέα (πατήστε στο f για να μεταφερθείτε στη δημοσίευσή του στο Facebook). Τη φωτογραφία του σίφωνα τράβηξε ο Νάσος Κουτζούκης.


Βλέπε κλίμακα Fujita.

Θα προστίθεται και άλλο υλικό κατά καιρούς.

6/11/23

Σέλας ορατό στην Ελλάδα!

Μπορεί να είδατε τις εντυπωσιακές και σπάνιες φωτογραφίες με το βόρειο Σέλας να εμφανίζεται και στην βόρεια (τουλάχιστον) Ελλάδα την Κυριακή 5/11/2023 το βράδυ. Π.χ. αυτήν από τη Λεπτοκαρυά Πιερίας https://www.facebook.com/meteo24news.gr/posts/1098790318144564

Δείτε και το βίντεο (σε γρήγορη κίνηση) από το ίδιο βράδυ, από την Καβάλα:

Είναι πράγματι σπάνιο αλλά όχι πρωτοφανές, καθώς έχει εμφανιστεί πολλές φορές (τουλάχιστον πάνω από 10 καταγεγραμμένες) στο παρελθόν και στη χώρα μας. Τελευταία φωτογραφική απόδειξη της εμφάνισής του, ήταν το 2003 από τον αστροφωτογράφο Αντώνη Αγιομαμίτη στην τότε έξαρση της ηλιακής δραστηριότητας (βλέπε φωτογραφίες του από το Σέλας βόρεια της Αττικής, το 2003: https://perseus.gr/Astro-Aurorae.htm). Μάλιστα, όπως θα διαπιστώσετε, είχε εμφανιστεί 2 φορές μέσα σε λίγες ημέρες, εκείνη τη χρονιά.

Η δραστηριότητα του άστρου μας έχει 11ετή περίοδο (ο γνωστός «ηλιακός κύκλος») και όταν οδεύει προς το μέγιστο αυτής, τότε οι γεωμαγνητικές καταιγίδες τείνουν να γίνονται συχνότερες και εντονότερες, με αποτέλεσμα να αυξάνει η πιθανότητα να εμφανιστεί το Σέλας και σε γεωγραφικά πλάτη όπως αυτό της χώρας μας. Η αύξηση της δραστηριότητας του Ήλιου συνεπάγεται εκτόξευση μαγνητικών πεδίων και φορτισμένων σωματιδίων (κυρίως ηλεκτρονίων και πρωτονίων) μεγάλης ταχύτητας και ενέργειας (εκτόξευση στεμματικής μάζας ή CME – Coronal Mass Ejection όπως θα την συναντήσετε). Αυτό το υλικό αλληλεπιδρά έντονα με το μαγνητικό πεδίο της Γης και μέσω αυτού «οδηγείται» στην ατμόσφαιρα. Εκεί διεγείρει τα άτομα αζώτου και οξυγόνου της γήινης ατμόσφαιρας, η αποδιέγερση των οποίων εκπέμπει το φως που ονομάζουμε Σέλας. Το κόκκινο και το πράσινο χρώμα οφείλεται στο οξυγόνο (στα μεγάλα ύψη ~600 km όπου εμφανίζεται το Σέλας υπερισχύει το κόκκινο, ενώ χαμηλότερα και ως τα ~100 km υπερισχύει σταδιακά το πράσινο καθώς η μεγαλύτερη πυκνότητα της γήινης ατμόσφαιρας και οι συχνότερες κρούσεις, ευνοούν ατομικές αποδιεγέρσεις που εκπέμπουν αυτό το χρώμα).

Δυστυχώς, στην χώρα μας, όπου το ποσοστό των ολοκληρωτικά αμόρφωτων αυξάνεται ραγδαία ως συνέπεια της διάλυσης του εκπαιδευτικού μας συστήματος, του ανηλεούς και ασταμάτητου "βομβαρδισμού" από τηλεοπτικά σκουπίδια αλλά και της αναξιοκρατίας που τοποθετεί σε θέσεις ευθύνης ανθρώπους που δεν μπορούν να κατανοήσουν την τιμή του να είσαι Επιστήμονας, με αποτέλεσμα να παραπλανάται το ευρύ κοινό, θα χρειαστεί να αναγκαστούμε να διαψεύσουμε κάποια πράγματα που θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον αυτονόητα:

1) Το Σέλας ΔΕΝ έχει σχέση με την κλιματική αλλαγή.

2) Το Σέλας ΔΕΝ έχει σχέση με το HAARP (όσοι το επικαλούνται δεν έχουν καν ιδέα για τι πρόκειται).

3) Πρόκειται για ΦΥΣΙΚΟ φαινόμενο, συνέβαινε και θα συμβαίνει τόσο στον πλανήτη μας όσο και σε κάθε πλανήτη με μαγνητικό πεδίο με το οποίο αλληλεπιδρά ο ηλιακός άνεμος.

Περισσότερα για την εμφάνιση του Σέλαος στη χώρα μας στο παρελθόν και με φωτογραφίες, αλλά και λεπτομέρειες για τον μηχανισμό δημιουργίας του, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

1/10/23

"Elias" μόλις 3 βδομάδες μετά τον "Daniel".

Τελευταία ανανέωση: 03.10.2023, 12:20.

Οι ακόλουθες φωτογραφίες ελήφθησαν κατά τη διάρκεια των καταιγίδων πάνω από τον Σαρωνικό κόλπο και την Αθήνα το βράδυ στις 26/9. “Elias” ήταν το όνομα αυτής της ιδιαίτερα έντονης κακοκαιρίας, μόλις 3 βδομάδες μετά τον καταστροφικό “Daniel”

Αίτιο για αυτήν την κακοκαιρία ήταν και πάλι μια ψυχρή λίμνη στη μέση τροπόσφαιρα, η οποία όμως κινήθηκε γρηγορότερα αυτήν την φορά, ωστόσο πρόλαβε να δώσει πάλι πάνω από 300 mm σε περιοχές όπως ο Βόλος ο οποίος βυθίστηκε.








 

Aυτό το MCS μαίνονταν όλο το βράδυ στη νοτιοανατολική ηπειρωτική χώρα. Βλέπε υπέρυθρη δορυφορική και κορυφές νεφών στις 0545 τα ξημερώματα 27/9.


Πηγή: https://weather.us/.

Πάνω από αυτήν την κακοκαιρία εκδηλώνονταν red sprites. Ευτυχώς ο Ιωάννης Κέδρος τα κατέγραφε αυτόματα από το αστεροσκοπείο του στα Γρεβενά! (πατήστε το f για να οδηγηθείτε στην ανάρτησή του στο facebook).


Τα ακόλουθα red sprites σημειώθηκαν πάνω από τις καταιγίδες της κεντρικής Ελλάδας το βράδυ στις 25/9.

Ο Δημήτρης Σαγιάκος, τράβηξε τα ακόλουθα υπέροχα (πατήστε το f για να οδηγηθείτε στην ανάρτησή του στο facebook)

Εντυπωσιακή λήψη από τον Γιάννη Μάνεση. (πατήστε το f για να οδηγηθείτε στην ανάρτησή του στο facebook).



Και ακόμη μία από τον Γιώργο Μητρόπουλο! (πατήστε το f για να οδηγηθείτε στην ανάρτησή του στο facebook).



Εντυπωσιακές λήψεις και από τον Χρήστο Παπασούλη!








21/9/23

Observations of Transient Luminous Events from Greece

Η δημοσιευμένη έρευνα της ομάδας μας στο επιστημονικό περιοδικό “Environmental Science Proceedings” πριν λίγες ημέρες, σχετικά με τα παροδικά φωτεινά συμβάντα (TLEs, Transient Luminous Events) όπως π.χ. τα red sprites, στην ευρύτερη περιοχή μας, αποτελεί το επιστέγασμα μιας πολυετούς πορείας, με αιχμή τη συστηματική διετή καταγραφή (2020-2022) με αποκλειστικά δικά μας μέσα, κόπο, χρόνο και χρήμα.

Είναι η πρώτη φορά που γίνεται προσπάθεια καταγραφής του είδους και της συχνότητας εμφάνισης αυτών των εκκενώσεων της μέσης και ανώτερης ατμόσφαιρας στην ευρύτερη περιοχή της Ελλάδος και πέριξ αυτής. Πριν από αυτήν την έρευνα υπήρχε ένα κενό πάνω από την περιοχή μας (π.χ. βλέπε στο τέλος τους χάρτες στο paper: “Climatology of transient luminous events and lightning observed above Europe and the Mediterranean Sea”, Surveys in Geophysics, vol. 41, pp. 167-199, 2020) και οι λόγοι για αυτό είναι συγκεκριμένοι και διαχρονικοί αλλά δεν θα ήθελα να τους αναλύσω εδώ.

Η ομάδα μας, όχι απλώς κάλυψε αυτό το κενό, αλλά παραθέτει στοιχεία πως η ευρύτερη περιοχή μας είναι από τις πιο «παραγωγικές», αν όχι η πιο «παραγωγική», στην Ευρώπη σε αυτά τα φαινόμενα, και συγκαταλέγεται σε εκείνες τις περιοχές του πλανήτη όπου αυτά εμφανίζονται πολύ συχνά (με περίοδο αιχμής από τον Οκτώβρη ως και τον Φλεβάρη).

Το «ταξίδι» αυτό που ξεκίνησε με την 1η παρατήρηση TLEs από τον πολύ καλό φίλο και συνοδοιπόρο Δημήτρη Σαγιάκο το 2015, κλείνει έναν κύκλο με αυτή τη δημοσίευση της ομάδας μας. Είμαι περήφανος που είμαι μέλος της για πολλούς λόγους, πέρα από τους προφανείς.

Μπορείτε να βρείτε τη δημοσιευμένη έρευνά μας εδώ: https://www.mdpi.com/2673-4931/26/1/9 (Doudoulakis, C.; Papathanasiou, T.; Sagiakos, D.; Tsouras, P. “Observations of Transient Luminous Events from Greece”. Environ. Sci. Proc. 2023, 26, 9. https://doi.org/10.3390/environsciproc2023026009)

Τα συμπεράσματα της έρευνάς μας, θα παρουσιαστούν στο 16ο Διεθνές Συνέδριο Μετεωρολογίας, Κλιματολογίας και Ατμοσφαιρικής Φυσικής, COMECAP 2023, https://www.comecap2023.gr/ το οποίο θα διεξαχθεί 25-29/9 στο Παν/μιο Δυτικής Αττικής.